OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA SAĞLIKLI BESLENME

Uzunca bir tatil sona erdi ve okul zilleri çalmaya başladı.Öncelikle yeni eğitim-öğretim yılının tüm öğrenciler için sağlıklı ve başarılı geçmesini diliyorum.Beslenme hayatımızın her alanında olduğu gibi okul çağındaki dönemde de büyük önem taşıyor,Bu yazımda sizlere bu dönemdeki beslenmenin öneminden bahsetmek istiyorum.

• Biliyorsunuz ki çocukların sağlıklı beslenmeye ilişkin bilgi ve davranışı önce aile çevresinde gelişir, sonra gerek okul öncesinde, gerekse okul yıllarında öğretmenlerinin ve çevresel etmenlerin etkisiyle belirginleşir.

• Okul çağı çocukların, beslenme alışkanlıklarının geliştiği ev dışında sosyal çevresi ile yemek yemeye başladığı fiziksel,zihinsel, sosyal büyüme ve gelişmenin hızlandığı yetişkinlik çağında sağlıklı yaşamın temellerinin atıldığı bir dönemdir

• Büyümenin hızlandığı bu dönemde tüm besin ögelerinin yanısıra özellikle kalsiyum, demir ve çinko gibi vitamin-minerallerin gereksinimi diğer yaş dönemlerine göre daha fazladır.

• Okul çocuklarında enerji ve besin ögelerinin yetersiz alımı büyüme gelişmeyi ve okul başarısını olumsuz yönde etkiler. Dengesiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite uzun dönemde obezite, kalp damar hastalıkları, kanser, diyabet gibi birçok kronik hastalığa zemin hazırlar.

​

• Bu dönemdeki beslenme programlarının amacı ve içeriği ise çocukların gelişimini desteklemek ,sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırmak özellikle dar gelirli grupta besin kalitesi, besin çeşitliliği sağlamak,sağlıklı besin alımını artırmak olmalıdır.

​

• Ülkemizde ve dünyada bu dönemdeki çocuklarda en çok atlanan öğünün kahvaltı olduğunu ve kahvaltı yapmayan çocukların konsantrasyonlarının,algı düzeylerinin ve dikkat sürelerinin az olduğunu çoğumuz biliyoruz.

​

• Örneğin; güne haşlanmış yumurta,peynir,zeytin ,süt,1 kaşık pekmez/bal ve tam tahıllı ekmek şeklinde veya buna benzer dengeli bir kahvaltı ile başlamak önem arz ediyor.

​

• Ülkemizde yapılan  5-16 yaş çocuklarının beslenme ve fiziksel aktivite durumlarını saptamaya yönelik bir araştırmada öğrencilerin okulda geçirdikleri saatlerin beslenme durumlarını yakından etkilediği sonucuna varılmıştır.

​

• Özellikle okulda kalma süresi uzun olan veya öğlen eve gitme şansı olmayan çocuklara iki dilim ekmek  ve bir dilim peynirle hazırlanmış sandviç,bir porsiyon taze meyve ,ayran/süt gibi hem besleyici hem de her çocuğun ulaşabileceği,besin değeri yüksek ve kolay hazırlabilir besin alternatifleri sunulmalıdır.Böylelikle gereksinim duyulan karbonhidrat-protein-yağ-vitamin ve mineraller yeterli ve dengeli bir biçimde verilmiş olur.

​

• Diğer yandan ,çeşitli besinlerle sağlık arasındaki ilişki örneklerle açıklanarak çocukların kendilerine yararlı olan besinleri seçmeleri sağlanmalıdır.Örneğin;öğün aralarında veya ana öğünlerde çocukların sıklıkla tercih ettiği şekerlemeler ,asitli içecekler ,hamburger ,patates kızartması gibi besinler kalsiyum,C vitamini diğer vitamin-minerallerden yetersiz, doymuş yağ ve şeker oranı yüksek boş enerji kaynağı gıdalar olup özellikle şeker oranı yüksek besinler diş çürümelerinin başlıca nedenidir.

​​

• Uygun fiziksel görünümün beslenme ile olan ilişkisi,bu çağlardaki bireylerin alışkanlıklarında yer etmeli ve beslenme eğitimi bireye olduğu kadar ebeveynlere,okul yöneticilerine ve öğretmenlere de yönelmelidir.

​​

• Hatta ;UNICEF, “her okul müdürü, okulun sağlık müdürü, her sınıf öğretmeni de sınıfın sağlık müdürü olmalıdır’’ sözü ile her sınıfın her gün, her hafta ve her dönem için sağlıkla ilgili planlar yapmasını önermektedir.

.

                                                                                                DYT.NAZMİYE ATALAY